Oud gedrag loslaten en nieuw gedrag etaleren

Een seizoen ‘Dreamschool’ is weer ten einde. In het programma ‘Dreamschool’ proberen bekende Nederlanders schoolverlaters opnieuw te inspireren om zichzelf te ontwikkelen. De jongeren die centraal staan zijn vastgelopen in het reguliere onderwijs. De meeste jongeren hebben in hun korte leven al vreselijke dingen meegemaakt. Ervaringen die maken dat het allemaal niet zo vlotjes ging op school. Dat de jongeren verandering willen in hun leven, blijkt alleen al uit het feit dat ze zich hebben opgegeven voor dit programma. Echt heel moedig! De praktijk van oud gedrag loslaten en nieuw gedrag etaleren is echter een heel ander verhaal.

Slachtofferrol

De belangrijkste les uit het programma is om uit de slachtofferrol te komen, zelf verantwoordelijkheid te nemen en je problemen aan te pakken.
Er is een verschil tussen slachtoffer zijn en een slachtofferrol aannemen. Als je iets ergs overkomt, dan ben je slachtoffer en dat mag je ook voelen. Sommige mensen vinden zichzelf echter altijd slachtoffer. In de slachtofferrol wijs jeanderen of omstandigheden aan als oorzaak voor jouw negatieve gevoelens, gedachten en de situatie waarin je verkeert. Hoe mensen je ook proberen te helpen, er is altijd een ‘ja-maar’, een verklaring waarom dit niet zal werken voor jou. Je legt het probleem en de oplossing neer bij een ander en je hoopt eigenlijk dat anderen het voor je oplossen, en dat jijzelf hetzelfde kunt blijven doen als je altijd deed en dat de uitkomst dan anders zal zijn. Je gelooft niet in je eigen mogelijkheden om zaken te veranderen. Daarnaast heeft de slachtofferrol ook positieve kanten, het zorgt voor aandacht en het is ook heel veilig: als je niets doet, kan er ook niets mislukken. Dit patroon herkennen, erkennen en omdraaien is echt heel moeilijk.

Spiegelen

Het slachtoffergedrag zie ik ook geregeld bij mijn cliënten, en heel eerlijk, soms ook bij mezelf. Er zijn altijd externe oorzaken waarom zaken niet kunnen, waarom iets niet lukt, er is altijd een ‘ja, maar….’.
We kunnen cliënten helpen uit deze rol te komen door met ze te bekijken wat zij graag willen. Wat wil jij betekenen? Wat vind jij belangrijk? Hoe wil jij leven? Wat wil jij doen? Daarnaast is het van belang hun gedrag te spiegelen zodat ze het herkennen en ook erkennen dat ze zich afhankelijk opstellen en dat die weg niet leidt naar het leven dat zij voor ogen hebben. Daarna kunnen we ze begeleiden in het leren, met kleine stapjes, steeds meer eigen verantwoordelijkheid te nemen, succeservaringen te beleven zodat dit positieve actiegerichte gedrag zich herhaalt. Met de aanpak van o.a. ACT (acceptance and commitment therapy) zetten we mooie stappen met clientes, hun problematiek ligt meestal op het snijvlak van werk en privé: de perfecte werk privé balans staat niet, het gaat om het maken van bewuste werk privé keuzes voor meer werk privé plezier!

https://vimeo.com/320294213

Concrete tips om meer het heft in eigen handen te nemen:

1. Heb de moed om naar jezelf te kijken
2. Stop met het wijzen naar anderen
3. Neem de verantwoordelijkheid voor jouw leven, kom in actie
4. Bekijk de situatie kritisch: kun en wil je hier iets veranderen?
5. Blijf stappen zetten om vooruit te komen, ook al zit het even tegen of lukt het niet altijd
6. Laat je inspireren door anderen die succes behalen, ben niet jaloers
7. Focus je op de zaken die goed gaan, dit zorgt voor meer zelfvertrouwen
8. Vraag om hulp en aanvaard die

Een betere toekomst begint bij jezelf

Het derde seizoen ‘Dreamschool’ is weer ten einde. De meeste jongeren hebben gelukkig het heft in eigen hand genomen en hebben stappen richting een betere toekomst gezet. De meeste van mijn cliënten gelukkig ook.
Ik kijk uit naar seizoen 4!

Frieks Bruning
ACT coach